Wettelijk kader belastingaangifte bij faillissement

In de normale situatie, buiten faillissement, moet belastingaangifte worden gedaan door degene die volgens de belastinginspecteur belasting- of inhoudingsplichtig is. Dit zal vrijwel steeds de onderneming zijn. Omdat de onderneming doorgaans wordt vertegenwoordigd door haar bestuur, zal buiten faillissement de aangifte meestal door of namens het bestuur worden verzorgd. Maar wie doet de belastingaangifte bij faillissement van de onderneming wanneer er een curator wordt aangesteld?

Het faillissement verandert niets aan het bestuur. De directie blijft in functie. Een belangrijke beperking is echter dat uitsluitend de curator bevoegd is over het vermogen van de failliete onderneming. De vraag is of het doen van aangifte van belastingen, kwalificeert als beschikken over het vermogen van de failliet. De wet gaat hier niet op in. Wel bepaalt artikel 43 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen dat de bevoegdheden en verplichtingen van een failliet kunnen worden uitgeoefend en nagekomen door hun wettelijke vertegenwoordiger en door de curator.

Het antwoord op de vraag wie belastingaangifte bij faillissement moet doen, is dus: het bestuur of de curator. Dat is uitsluitend anders indien de Belastingdienst de curator vraagt om de aangifte te verzorgen. Dit verzoek hoeft niet uitdrukkelijk te zijn gedaan, het is voldoende als de fiscus het aangifteformulier naar de curator stuurt door het op zijn naam te stellen.

Laat de curator belastingaangifte doen

Vanuit praktisch oogpunt is het handig om de curator aangifte te laten doen voor de periode na het uitspreken van het faillissement. Hij heeft middelen om dit aanzienlijk makkelijker te doen dan een bestuurder. Voor omzetbelasting geldt dat het bestuur vaak niet zal weten welke omzet er na faillissementsdatum is gerealiseerd. De curator beschikt uiteraard wel over die gegevens. Bovendien kan de curator de fiscus vragen in te stemmen met het doen van een eenmalige aangifte van omzetbelasting over de boedelperiode aan het einde van het faillissement. Voor loonheffingen verzorgt UWV de aangifte en afdracht over de periode waarover UWV het salaris van de werknemers heeft overgenomen. Ook daar zou het bestuur dus geen rol hoeven spelen. Ten aanzien van vennootschapsbelasting geldt dat de curator bevoegd is om de uitnodiging tot het doen van aangifte te retourneren aan de Belastingdienst met de mededeling dat de faillissementsboedel leeg is of zich geen belastbare feiten hebben voorgedaan. Uitsluitend indien er wel geld is om de vennootschapsbelasting te voldoen en/of er belastbare feiten zijn, zal de curator tot het doen van aangifte moeten overgaan. In dat geval zullen er vaak ook financiële middelen zijn om de aangifte uit te besteden aan een accountant.

Blijf als bestuur betrokken bij de belastingaangifte voor de periode voor faillissement

Voor de periode tot het faillissement zal de curator vaak van het bestuur verlangen dat zij voor de aangifte zorgt. Ten aanzien van omzetbelasting en loonheffingen komt dat logisch voor: het gaat immers om aangifte over een periode waarin de curator nog niet betrokken was en waarover het bestuur de gegevens tot zijn beschikking zou moeten hebben. Voor vennootschapsbelasting lijkt het minder opportuun om te verlangen dat het bestuur de aangifte verzorgt. Het doen van (nihil)-aangifte vennootschapsbelasting is namelijk een tijdrovende en ingewikkelde klus, terwijl de curator meestal zal kunnen volstaan met de beschreven mogelijkheid om de aangifte te retourneren.

Meer informatie belastingaangifte bij faillissement

Op de website van de belastingdienst staat meer informatie voor ondernemers die failliet (dreigen) te gaan: Belastingdienst: U gaat failliet

Lees ook de andere blogs met fiscale tips bij faillissement:

• BTW terugvragen
• Fiscale eenheid omzetbelasting en faillissement
• Betalingsonmacht melden
• Verliescompensatie

Wies Janssen-van Kesteren is de schrijfster van dit blog
Neem voor meer informatie over dit onderwerp contact op met Bob Heijne. Bob Heijne is sinds 2013 werkzaam bij FORT als advocaat bij de sectie Faillissementsrecht.